Melatonin là gì? Công dụng, liều dùng & 5 lưu ý khi sử dụng

Melatonin là gì mà được ví như “chiếc đồng hồ sinh học” tự nhiên giúp cơ thể đi vào giấc ngủ dễ dàng hơn? Đây là một hormone quan trọng do tuyến tùng trong não tiết ra, có vai trò điều hòa chu kỳ giấc ngủ – thức của con người. Melatonin không chỉ có mặt trong cơ thể mà còn được bào chế thành thực phẩm bổ sung, hỗ trợ điều trị mất ngủ, rối loạn nhịp sinh học và cải thiện chất lượng giấc ngủ một cách tự nhiên.

Cơ chế hoạt động của melatonin trong cơ thể

Melatonin hoạt động như một “người dẫn đường” cho giấc ngủ, được sản sinh tự nhiên trong tuyến tùng – một tuyến nhỏ nằm sâu trong não. Quá trình sản xuất melatonin chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi ánh sáng. Khi trời tối, não bộ bắt đầu tăng tiết melatonin, từ đó báo hiệu cho cơ thể rằng đã đến lúc nghỉ ngơi. Ngược lại, ánh sáng – đặc biệt là ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử – sẽ ức chế sản xuất melatonin, làm trì hoãn cảm giác buồn ngủ.

Melatonin không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn liên quan đến nhiều chức năng sinh học khác, như:

• Điều hòa nhiệt độ cơ thể, nhịp tim và huyết áp
• Tăng cường hệ miễn dịch trong khi ngủ
• Tác động đến chu kỳ sinh sản ở nữ giới
• Tham gia vào quá trình chống oxy hóa nội sinh

Điều thú vị là mức độ melatonin đạt đỉnh vào khoảng 2 – 4 giờ sáng và sau đó dần giảm xuống, cho thấy tầm quan trọng của việc ngủ đúng giờ để cơ thể có thể tận dụng hiệu quả hormone này.

Lợi ích của melatonin đối với sức khỏe

Cải thiện chất lượng giấc ngủ

Melatonin đã được nghiên cứu rộng rãi trong lĩnh vực điều trị mất ngủ, đặc biệt là ở người cao tuổi – nhóm có khả năng sản xuất melatonin giảm theo tuổi tác. Theo thống kê của National Sleep Foundation, có tới 50% người trên 60 tuổi gặp rối loạn giấc ngủ, và melatonin là một giải pháp không gây nghiện giúp cải thiện vấn đề này.

Hỗ trợ điều trị rối loạn nhịp sinh học

Những người làm việc ca đêm, thường xuyên đi máy bay xuyên múi giờ (jet lag) hay thay đổi lịch trình sinh hoạt thường xuyên sẽ bị xáo trộn đồng hồ sinh học. Việc bổ sung melatonin có thể giúp “thiết lập lại” nhịp sinh học tự nhiên, giúp cơ thể nhanh chóng thích nghi với môi trường mới.

Tác dụng chống oxy hóa và bảo vệ tế bào

Melatonin có khả năng trung hòa các gốc tự do – nguyên nhân hàng đầu gây lão hóa và nhiều bệnh lý mạn tính. Ngoài ra, nghiên cứu còn cho thấy melatonin có vai trò trong việc bảo vệ tế bào thần kinh, tim mạch và hệ miễn dịch khỏi tổn thương do stress oxy hóa.

Vậy melatonin có thể được sử dụng cho những tình trạng nào ngoài mất ngủ?

Ứng dụng lâm sàng của melatonin

Hỗ trợ điều trị rối loạn phổ tự kỷ và ADHD

Trẻ em mắc rối loạn phổ tự kỷ hoặc tăng động giảm chú ý (ADHD) thường gặp vấn đề nghiêm trọng về giấc ngủ. Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh việc bổ sung melatonin đúng liều giúp cải thiện đáng kể thời gian đi vào giấc ngủ và giảm số lần thức giấc ban đêm ở nhóm bệnh nhi này, từ đó góp phần cải thiện hành vi và khả năng học tập.

Giảm triệu chứng trong hội chứng ruột kích thích (IBS)

Một số nghiên cứu nhỏ cho thấy melatonin có thể làm giảm triệu chứng đau bụng, khó chịu và cải thiện chất lượng giấc ngủ ở bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích, nhờ khả năng điều hòa tín hiệu thần kinh trong hệ tiêu hóa.

Hỗ trợ điều trị ung thư

Một lĩnh vực tiềm năng đang được nghiên cứu là vai trò của melatonin trong điều trị ung thư. Một số thử nghiệm ban đầu cho thấy melatonin có thể làm tăng hiệu quả của hóa trị liệu và giảm tác dụng phụ như buồn nôn, suy nhược, nhờ đặc tính chống viêm và điều hòa miễn dịch.

Với những ứng dụng đa dạng như vậy, liệu việc sử dụng melatonin có an toàn trong thời gian dài?

Tác dụng phụ và rủi ro khi dùng melatonin

Melatonin là một trong những chất bổ sung được đánh giá là an toàn nếu sử dụng đúng liều và đúng thời điểm. Tuy nhiên, một số tác dụng phụ nhẹ có thể xảy ra như:

• Đau đầu, chóng mặt
• Buồn ngủ vào ban ngày nếu dùng sai giờ
• Buồn nôn, khó chịu nhẹ ở dạ dày

Đặc biệt, liều cao hoặc sử dụng kéo dài mà không có chỉ định y khoa có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố tự nhiên, làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ hoặc giảm chất lượng tinh trùng ở nam giới.

Người dùng nên lưu ý: melatonin không phải là thuốc ngủ, và không được xem như giải pháp duy nhất cho chứng mất ngủ kéo dài. Việc tự ý dùng mà không tham khảo bác sĩ có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe lâu dài.

Vậy liều dùng melatonin như thế nào là hợp lý theo từng đối tượng?

Liều dùng melatonin theo từng nhóm đối tượng

Liều dùng melatonin cần được điều chỉnh phù hợp với độ tuổi, tình trạng sức khỏe và mục đích sử dụng. Việc dùng sai liều không chỉ giảm hiệu quả mà còn dễ gây rối loạn giấc ngủ hoặc ảnh hưởng đến nội tiết tố.

Người trưởng thành bị rối loạn giấc ngủ

• Liều khuyến nghị: 1 – 3 mg mỗi ngày, uống trước khi đi ngủ 30 – 60 phút
• Thời gian dùng: Nên sử dụng liên tục trong vòng 2 – 3 tuần để đánh giá hiệu quả, không nên lệ thuộc dài hạn
• Lưu ý: Tránh sử dụng đồng thời với rượu, caffeine hoặc thiết bị điện tử ban đêm

Người bị jet lag (lệch múi giờ)

• Liều dùng: 0.5 – 5 mg vào buổi tối ở múi giờ mới
• Có thể dùng 2 – 3 ngày trước khi di chuyển và tiếp tục 2 – 5 ngày sau khi đến nơi
• Giúp cơ thể thiết lập lại đồng hồ sinh học nhanh hơn, giảm cảm giác mệt mỏi, buồn ngủ ban ngày

Trẻ em có rối loạn phát triển thần kinh

• Chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa
• Liều an toàn: từ 0.5 – 3 mg, tùy độ tuổi và cân nặng
• Nên ưu tiên các sản phẩm melatonin bào chế dạng lỏng hoặc viên ngậm tan chậm để dễ sử dụng và kiểm soát liều lượng

Ai nên và không nên sử dụng melatonin?

Đối tượng nên dùng melatonin

• Người mất ngủ do stress, tuổi tác hoặc thói quen sinh hoạt thất thường
• Người làm việc ca đêm hoặc thay đổi giờ làm liên tục
• Người hay di chuyển xuyên múi giờ (jet lag)
• Trẻ em có rối loạn phổ tự kỷ, rối loạn giấc ngủ có chỉ định của bác sĩ
• Người lớn tuổi có chất lượng giấc ngủ kém do giảm tiết melatonin nội sinh

Đối tượng cần tránh hoặc thận trọng khi dùng

• Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú (thiếu bằng chứng an toàn đầy đủ)
• Người bị rối loạn nội tiết, trầm cảm, động kinh
• Người đang dùng thuốc chống đông, thuốc chống trầm cảm, thuốc hạ huyết áp
• Tuyệt đối không dùng thay thế cho thuốc điều trị mất ngủ hoặc thuốc an thần

Các sản phẩm bổ sung melatonin chất lượng từ Dr-Spiller.vn

Hiện tại, trong danh mục sản phẩm chính thức của Dr. Spiller tại Việt Nam, không có sản phẩm nào được công bố chứa melatonin – một hormone tự nhiên giúp điều hòa chu kỳ giấc ngủ và được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ hoặc chăm sóc da ban đêm.

Tuy nhiên, nếu bạn đang tìm kiếm các sản phẩm chăm sóc da ban đêm chất lượng từ Dr. Spiller để hỗ trợ quá trình tái tạo da và cải thiện làn da sau một ngày dài, dưới đây là một số lựa chọn nổi bật:

1. Beauty Sleep – The Regenerating Ampoule

• Công dụng: Hỗ trợ làn da phục hồi và tái tạo trong khi ngủ, giúp da trở nên tươi mới và rạng rỡ vào buổi sáng.

• Đặc điểm nổi bật: Thiết kế đặc biệt dành cho những người thường xuyên di chuyển hoặc làm việc theo ca, giúp điều hòa nhịp sinh học và giảm thiểu tác động của căng thẳng môi trường.

• Thành phần chính: Chứa các hoạt chất giúp tăng cường quá trình tái tạo da và cải thiện độ đàn hồi.

2. Cellular Night Cream

• Công dụng: Cung cấp độ ẩm và lipid cần thiết cho da vào ban đêm, giúp da phục hồi sau các tác động của môi trường ban ngày.

• Đặc điểm nổi bật: Chứa chiết xuất hạt óc chó Grenoble, Panthenol, dầu Jojoba và dầu hạnh nhân, giúp nuôi dưỡng và làm dịu da hiệu quả.

• Phù hợp cho: Da thiếu ẩm và lipid, da cần phục hồi và tái tạo vào ban đêm.

Mặc dù Dr. Spiller không sử dụng melatonin trong các sản phẩm của mình, nhưng các dòng sản phẩm chăm sóc da ban đêm như Beauty Sleep – The Regenerating Ampoule và Cellular Night Cream vẫn mang lại hiệu quả cao trong việc hỗ trợ quá trình tái tạo da và cải thiện làn da sau một ngày dài. Nếu bạn đang tìm kiếm sản phẩm chăm sóc da ban đêm chất lượng, an toàn và hiệu quả, các sản phẩm của Dr. Spiller là lựa chọn đáng cân nhắc

Giải đáp các câu hỏi thường gặp về melatonin

Melatonin có gây nghiện không?
Không. Melatonin không phải thuốc ngủ gây ức chế thần kinh trung ương nên không gây lệ thuộc. Tuy nhiên, dùng sai liều hoặc dùng lâu dài không theo chỉ định có thể làm rối loạn giấc ngủ tự nhiên.

Có thể dùng melatonin hàng ngày không?
Có thể, nếu được bác sĩ hoặc chuyên gia y tế tư vấn. Tuy nhiên, nên dùng theo chu kỳ ngắn từ 2 – 4 tuần rồi đánh giá lại. Nếu vẫn mất ngủ, cần tìm nguyên nhân gốc rễ chứ không phụ thuộc hoàn toàn vào melatonin.

Dùng melatonin có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không?
Liều thấp và dùng đúng cách không ảnh hưởng. Tuy nhiên, liều cao và dùng dài ngày có thể ảnh hưởng đến nội tiết sinh sản, nhất là ở nam giới. Vì vậy, cần được theo dõi y khoa khi dùng trong thời gian dài.

Có thể dùng melatonin chung với thuốc khác không?
Melatonin có thể tương tác với một số thuốc như thuốc chống đông, thuốc huyết áp, thuốc trị tiểu đường. Do đó, nếu đang dùng thuốc điều trị, cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung melatonin.

>> XEM THÊM

Syn-ake là gì? 3 Công dụng nổi bật trong chống lão hóa da

Cica là gì? 3 Lợi ích của chiết xuất rau má cho làn da

Green tea extract là gì? 3 Công dụng của chiết xuất trà xanh

Melatonin có thay thế được giấc ngủ tự nhiên không?

Không. Melatonin chỉ giúp tạo điều kiện để bạn dễ ngủ hơn, nhưng không thể thay thế hoàn toàn giấc ngủ chất lượng. Lối sống lành mạnh, ngủ đúng giờ và tránh ánh sáng xanh ban đêm vẫn là yếu tố quyết định.

Melatonin là gì không còn là câu hỏi xa lạ, nhưng sử dụng sao cho đúng cách, an toàn và hiệu quả vẫn là điều mà người dùng cần hiểu rõ. Hãy chọn sản phẩm uy tín như tại Dr-Spiller và lắng nghe cơ thể bạn mỗi ngày để có giấc ngủ khỏe mạnh từ bên trong.

Thông tin chi tiết vui lòng liên hệ

Dr.Spiller Việt Nam – Công ty TNHH Đầu tư 3R 

Hotline tư vấn miễn phí: 1900232433/ 090 464 44 88

Email: Info@dr-spiller.vn

Website: Dr-Spiller.vn

Facebook: https://www.facebook.com/dr.spiller.vn

Địa chỉ: Tầng 10 Tòa MHDI – 68 Nguyễn Cơ Thạch – Nam Từ Liêm – Hà Nội

“Dr.Spiller – Mang làn da nguyên bản trở lại”